“Menjawab Suara Luka”: Naratif Kolektif Tentang Luka, Kemanusiaan dan Pemulihan

Dari Meja Editorial

DALAM usaha memperluas medan ekspresi dan pengkaryaan penyair generasi baharu, antologi puisi “Menjawab Suara Luka” tampil sebagai satu dokumen sastera yang signifikan.

Diterbitkan oleh alumni Bengkel Pembinaan Munsyi (Sastera) DBP 2023, antologi ini memuatkan 90 puisi daripada 16 penyair, yang meliputi pelbagai latar belakang, daripada penulis muda, tenaga pengajar, ahli akademik hingga ke penyair mapan yang telah lama menyumbang dalam lapangan penulisan puisi.

Projek ini diketuai Siti Sarah Insyirah Abd. Rashid dengan penyair dan editor berpengalaman, Jamly Bahrulddin bertindak sebagai penyunting.

Kejayaan penerbitan antologi ini memperlihatkan bukan sahaja potensi generasi penulis baharu, malah kesungguhan DBP dalam menyemai kesinambungan tradisi kesusasteraan melalui latihan formal dan penerbitan berasaskan hasil bengkel kreatif.

Dari segi struktur, antologi ini tidak dibahagikan secara tematik atau kronologikal. Sebaliknya, puisi-puisi disusun mengikut penyair, sekali gus memberi ruang kepada pembaca menelusuri dunia imaginatif dan wacana peribadi setiap penyumbang secara mendalam.

Tema besar yang mengikat antologi ini iaitu “luka”, tidak difahami secara sempit sebagai penderitaan emosional, tetapi ditafsirkan secara pelbagai: luka sejarah, luka sosial, luka identiti, bahkan luka spiritual.

Keseluruhan antologi ini membentuk satu naratif kolektif tentang keterlukaan yang diredam, diungkap dan dipulihkan melalui puisi.

Siti Sarah Insyirah atau nama penanya, Al-Insyirah Abd. Rashid misalnya, memperlihatkan kematangan naratif melalui puisinya seperti Jajahan Takdir, Megalomania dan Perdebatan Kemanusiaan.

Beliau mengolah konsep takdir dan kuasa dalam hubungan yang kompleks antara individu dan struktur sosial. Puisinya bersifat renungan, penuh simbolisme dan menjentik kesedaran pembaca.

Aniza Yusoff, melalui puisi seperti Aku Telah Berjanji dan Anugerah, menampilkan pendekatan introspektif dan spiritual. Puisinya menyusuri wilayah batin seorang perempuan yang sedang mencari makna diri dan ketuhanan. Gaya puisinya lirikal, tenang, tetapi tetap berbekas secara emosional.

Prof. Dr. Azman Che Mat menggunakan bentuk puisi naratif dan kritikal, terutamanya dalam Hikayat Kucing Liar dan Cita-Cita. Puisinya membawa pembaca melihat realiti kehidupan dari sudut falsafah dan nilai pendidikan.

Sementara Dr. Azman Rahmat pula menawarkan puisi-puisi reflektif dalam bentuk trilogi malam, ruang dan waktu yang sinonim dengan kesunyian dan ketenangan kontemplatif.

Jamly Bahrulddin, selaku editor dan penyumbang, tampil dengan puisi-puisi yang menjangkaui tema peribadi dan lebih cenderung kepada wacana kebangsaan.

Puisinya seperti Tabuh Merdeka dan Tonggak Sejahtera Warga Madani membentuk naratif tentang kemerdekaan dan pemikiran madani, satu usaha untuk mempertemukan puisi dengan agenda kenegaraan.

Turut melengkapkan antologi ini ialah Masriyah Misni, Mohd Fadzil Yusof, Dr. Muhammad Irfan Nyia Abdullah, Muhammad Izzat Md. Isa, Dr. Nadiatul Shakinah Abdul Rahman, Nelawati Ngadul, Dr. Norazimah Zakaria, Noriani Hashim, Nurimas SN, Drs. V. Sundarapandian dan Zety Natamulia Elias.

Dari sudut estetika, kebanyakan puisi dalam antologi ini memperlihatkan kesetiaan kepada bentuk bebas moden, dengan sesetengah penyair bereksperimen dalam susunan dan gaya bahasa.

Metafora, simbolisme dan personifikasi digunakan dengan pelbagai pendekatan, ada yang berat dengan simbol sosiopolitik, ada yang lebih ringan dan bersifat peribadi.

Namun, kekuatan besar antologi ini ialah variasi suara dan kejujuran ekspresi. Puisi-puisi ini bukan sekadar hasil latihan kreatif, tetapi menunjukkan pencapaian gaya yang relatif mantap bagi penyair yang masih berkembang.

Wujudnya rentetan pemikiran dan pencarian identiti dalam setiap suara yang ditampilkan.

Yang menarik, antologi ini telah menerima ulasan daripada beberapa tokoh besar sastera tanah air seperti Sasterawan Negara, Dato’ Rahman Shaari; SEA Write Award 2000, Datuk Dr. Lim Swee Tin; Penyair Prolifik, Hilmi Rindu (Mohd bin Abdullah); dan Pengarah IPG Kampus Bahasa Melayu, Nassury Ibrahim.

Penglibatan tokoh-tokoh ini memberi legitimasi kepada kualiti antologi ini, dan merupakan satu galakan moral dan akademik kepada penyair baharu dalam medan sastera kebangsaan.

Keseluruhan, Menjawab Suara Luka merupakan sebuah usaha yang signifikan dalam ekosistem kesusasteraan Melayu kontemporari.

Ia memperlihatkan bagaimana puisi masih relevan sebagai alat ekspresi, kritikan dan penyembuhan dalam dunia yang sarat luka dan kegelisahan.

Sebagai naskhah yang lahir daripada bengkel pembangunan penulis, antologi ini membuktikan bahawa latihan, pendedahan dan bimbingan sastera mampu melahirkan penyair yang bukan sahaja peka terhadap estetik, tetapi juga terhadap realiti semasa.

Menjawab Suara Luka bukan sekadar sebuah antologi. Ia adalah satu pernyataan bahawa dalam dunia yang sering gagal mendengar, puisi tetap setia menjawab, meskipun dengan suara yang perlahan dan mendalam.

Bibliografi Ringkas:

• Judul: Antologi Puisi: Menjawab Suara Luka
• Jumlah Penyair: 16 orang
• Jumlah Puisi: 90 buah
• Ketua Projek: Siti Sarah Insyirah Abd. Rashid
• Editor: Jamly Bahrulddin
• Diterbitkan oleh: Alumni Bengkel Pembinaan Munsyi (Sastera) DBP 2023
• Penerbit: Dewan Bahasa dan Pustaka (dengan kerjasama alumni)
• Tahun Terbitan: 2023

Telegram: https://t.me/nasionaldaily

Facebook: https://www.facebook.com/nasionaldaily

TikTok: https://www.tiktok.com/@nasionaldaily?_t=8kyR2clR7Mv&_r=1

Iklan: admin@nasionaldaily.com / sales@nasionaldaily.com / 012-9222001